Je hoort weleens negatieve berichten over de alternatieve hulpverlening. En dat is natuurlijk met een reden.
Wat minder vaak wordt aangekaart is dat hetzelfde manco zich voordoet in de reguliere GGZ en verslavingszorg. Een papiertje van een gerenommeerde opleiding is geen garantie voor kwaliteit of begrip. Het betekent alleen maar dat een (aankomend) hulpverlener voldoende punten heeft gescoord op de opleiding. Een persoon met narcisme, of een gebrek aan empathie, kan net zo goed afstuderen als psychiater of psycholoog als iedere andere (oplichter) met een bepaalde mate van intelligentie.
Je vindt ze overal: oplichters die met name voor het eigenbelang gaan. Dat zijn diegenen die wel weten hoe het volgens het boekje moet, maar eigenlijk geen idee hebben waar het werkelijk over gaat. Ze volgen de regels, maar missen het juiste inzicht en ervaring. Soms komt dat omdat deze persoon nog lerende is. Dat kan en misschien moet dat ook kunnen. Soms is het omdat deze “hulpverlener” uit is op een vorm van superioriteit en de positie waar hij of zij zich in bevindt hiervoor uitermate geschikt is.
Alternatief verdomhoekje
Het is mijns inziens niet helemaal terecht dat dergelijke personen binnen het alternatieve circuit ontmanteld worden en dan vervolgens als stereotype namens de alternatieve sector worden voorgeleid, terwijl het in werkelijkheid in de GGZ wemelt van de net-nietjes-die-geen-idee-hebben-wat-ze-aan-het-doen-zijn. Terwijl ze wel stoïcijns hun methodiek ten uitvoer brengen, braaf formulieren typen, medicijnen uitdelen en cliënten analyseren en diagnosticeren.
Powerpoint-educatie; het nieuwe lijden
Toen ik stage liep op de Detox, kon ik niet geloven wat deze mensen voorgeschoteld kregen onder de noemer psycho-educatie.
Moet je je even voorstellen. Je bent superduper verslaafd aan de slaapmedicatie die je dokter je al jaren voorschrijft, of aan de drugs of drank omdat je PTSS hebt. Of om welke reden dan ook. Je verslaving is zo erg dat je lichaam het bijna begeeft en je niet meer kunt lopen. Alles doet zeer. Je piest in je eigen broek van ellende en je hebt geen grammetje vet op je lijf. Geld voor eten was er niet. En dan krijg je twee weken de tijd: eerst moet je even afkicken. Je bent zo ziek als een hond. En dan krijg je psycho-educatie.
Wat houdt dat in? Dat je (in dit voorbeeld-geval) naar een Powerpointpresentatie moet kijken over hoe slecht drugs enzo zijn en wat ze met je lichaam doen. I rest my case…
Deze mensen krijgen vervolgens een soort ideaal voorgeschoteld; je bent straks clean, of je doet alsof je psychische problemen verleden tijd zijn, je gaat naar huis en dan ben je succesvol. De behandeling is geslaagd, de behandelaar kan het rapport afvinken. En de cliënt? Die wil het graag geloven, doet zijn uiterste best en gaat clean, genezen en opgewekt naar huis. Wanneer het mislukt en er een terugval is, blijkt wel wat voor een loser hij of zij is. Is er dan niets van die psycho-educatie blijven hangen?
De quick fix, zaligmakend
Wat is nu het probleem, zowel in de GGZ als in de alternatieve sector? Het ligt niet alleen aan de behandelaren, maar aan het heersende gedachtegoed. Als het niet direct werkt dan is het zwendel.
De marktwerking draagt daar voor een groot deel aan bij. Men wil een quick fix. De aanbieders (zowel GGZ als alternatieve aanbieders) bedenken 1,2,3 stappen en beloven de hemel.
Mensen, zo gaat dat toch niet? Rome is niet op één dag gebouwd en diepliggende psychische pijn is niet over na een schokkende Powerpointpresentatie van de hoofdpsychiater en wat gesprekken over je jeugd. En nee, het gaat ook niet over van een enkele klankschaal behandeling, een aangeschafte edelsteen of een diepgaande dromenanalyse. Iedereen die beweert dat ze een methode hebben die snel werkt, en wel voor iedereen, is óf heel erg naïef, of een oplichter.
Daarmee zeg ik niet dat bovenstaande methodes niet werken! Maar ze werken niet alleenstaand op zichzelf. Ieder mens is anders. Een leven bouwt zich op en destructieve patronen moeten slijten en heropgebouwd worden met constructieve, nieuwe manieren van handelen. Als je een keer je huis van nok tot kelder doorneemt, is het nog niet op magische wijze schoon. Daarnaast kom je ongetwijfeld dingen tegen die reparatie nodig hebben.
Wat dan wel?
Dit is geen pleidooi om een ieder te lynchen die onbekwaam is. Meer juist om te stoppen met zwarte pieten en de boezem in eigen hand te steken. Niemand is perfect. Niemand is hetzelfde.
Ik pleit voor (heel erg veel) geduld. Geen diagnoses, maar een viering van verscheidenheid. Bescheidenheid. Meer openheid, aandacht voor lichamelijk welzijn, bewustzijn en ervaring in alle (zorg)sectoren. Durf af te wijken, menselijk te zijn. Ondervind alles steeds weer opnieuw! Experimenteer, leer, ga op je bek, sta op en doe het dan anders. Of hetzelfde als dat nodig is. Dat geldt voor zowel behandelaren als voor degene die hulp of ondersteuning zoekt. Geef jezelf de tijd en gun het jezelf om te leren.
Mocht je op zoek zijn naar een hulpverlener, sta dan open voor iemand die levenservaring heeft. Iemand die je probleem zo goed als begrijpt (deze niet projecteert) en durft toe te geven niet alles te weten en alles te kunnen. Zorg ook dat je goed voorbereid bent; geen enkele hulpverlener is alwetend. Het zijn mensen die fouten kunnen maken. Zorg goed voor jezelf. Je bent te allen tijde zelf verantwoordelijk voor je eigen proces. Wees dus kritisch. En houd in de tussentijd vooral ook je dromen bij, want aan je eigen innerlijke proces ontleen je de meeste antwoorden. De wereld is een spiegel en je dromen bieden een diep inzicht in jezelf.
About Author
