Het gewond zijn van mijn kind
maakte mij ziende blind.
En achter elk verdriet
zag ik jouw vreugde niet
en niet jouw hart vol liefde.
Toen ik mezelf genas
zag ik jouw wezen pas.
Gedicht uit ‘Annigje Opdevelde. De helende kracht van verhalen’.
Trauma’s blokkeren de toegang tot je ziel
Sluiers van verdriet, boosheid, wrok vertroebelen het zicht op wie je werkelijk bent. Wanneer je over pijnlijke en/of traumatische ervaringen durft te vertellen, de pijn in de ogen durft te zien, komen er emoties los en kunnen er inzichten ontstaan die een herstellende werking hebben in de ziel. Door het vertellen van jouw levensverhaal ga je beter begrijpen wie je bent. Door te vertellen over de drama’s uit jouw leven, kan de levensenergie vrijer gaan stromen en kun je je meer ontspannen en gelukkiger gaan voelen. Via verhalen kun je betekenis en zin geven aan lijden. En de aandacht van een luisteraar, die onbevangen en zonder oordelen luistert, heeft een extra helende werking.
Dit is de essentie van de roman ‘Annigje Opdevelde. De helende kracht van verhalen’. De hoofdpersoon, Annigje, is ernstig depressief. Met alcohol verdringt ze haar levenspijn. Verloedering dreigt. Als ze middenin de nacht beneveld op straat ligt, vindt de jongeman Eelco haar. Hij ontfermt zich over haar en brengt haar thuis. Nadien blijven ze elkaar ontmoeten. Er ontstaat een vertrouwensband. Annigje vertelt tijdens hun ontmoetingen over haar levenspijn. Door steeds meer te onthullen over haar trauma’s en ermee samenhangende wanhoop, verdriet en boosheid, wordt ze zachter en weet ze uiteindelijk bij vergeving en bij de liefde in haar hart te komen.
Uit het hoofdstuk ‘Kerkhof’…
… begint Annigje met: ‘Raar toch? Ik heb lekker geslapen. Het doet me blijkbaar goed om over al die ellende te praten. En dat slaan heeft me goed gedaan. Het is alsof ik aan het bevallen ben. Klinkt dat niet raar? Alsof er iets uit mij gaat, iets dat al jaren vraagt om geboren te mogen worden. Kan je me volgen, of denk je dat mens is gek aan het worden?’
Eelco zit met zijn vingers ineengestrengeld tegenover haar, zijn ellenbogen rusten op de tafel en zijn kin rust tegen zijn ineengevouwen handen. Hij denkt diep na over de woorden van Annigje, opent zijn handen en zegt: ‘Nee. Dat is niet gek. Het is een mooie, helpende gedachte. En fijn dat u uw gevoel en wat er met u gebeurt op deze manier onder woorden kunt brengen’. Hij zoekt naar woorden en dan zegt hij, langzaam en bedachtzaam formulerend: ‘Elk mens draagt zijn eigen ballast aan verdriet, pijn, gevoelens van afwijzing en verlatenheid met zich mee. In mijn verbeelding zie ik ieder mens een eigen rugzak met ballast dragen. In uw beeld wordt de ballast van binnen gedragen, in een soort baarmoeder van verdriet…baarmoeder van verdriet’. Hij proeft de laatste woorden ‘Maar hoe dan ook, als je de ballast van pijn en verdriet los kunt laten, ga je lichter door het leven, komt er ruimte voor liefde’. Hij kijkt haar aan. Zij trekt haar wenkbrauwen omhoog en Eelco beantwoordt haar vragende blik: ‘Als er een weegschaal zou bestaan om gevoelens te wegen, weet ik zeker dat pijn en woede zwaar, heel zwaar zijn en het je moeilijk maken om door het leven te lopen. Zo’n weegschaal zou ook laten zien dat liefde licht weegt en dat liefde helpt om lichtvoetig, en als je wilt huppelend, door het leven te gaan. Ziet u, ik heb ook wel rare gedachten, hoor’.
Annigje glimlacht: ‘Jij bent een goede verstaander, maar ook een goede na-denker en je kunt de dingen mooi vertellen en uitleggen. Misschien moet je schrijver of dichter worden en niet hulpverlener’. En dan ineens: ‘zullen we een stukje omlopen?’ Eelco reageert enthousiast. In het halletje verwisselt ze haar sloffen voor zwarte schoenen, slaat een bruine sjaal om haar hals en neemt van de kapstok een grijsbruine garbadine jas. In de ogen van Eelco verandert ze met deze aankleding van een kwetsbaar wezen in een pronte dame.
(…)
… op de kruising van de Rooseveltsingel en de Meipoortstraat staat Annigje stil, kijkt naar de overkant en wijst op een poort: ‘Dat is het kerkhof van Doesburg. De algemene begraafplaats. Er is verderop in de Kraak ook nog een katholiek kerkhof. Maar hier liggen Willy en Berend begraven’. En met ‘zullen we er een kijkje nemen?’ pakt ze Eelco bij de arm en steken ze de Meipoortstraat over. Ze komen bij een wit poortgebouw, gedecoreerd met vier namaakzuilen in de voorgevel. De hoge, aan de bovenkant ronde, toegangspoort is afgesloten met twee gietijzeren halve hekken met op de spijlen van de hekken goudkleurige speerpunten. De gele dakrand van het gebouw is uitgevoerd in een Grieks-Romeinse stijl, een dakrand die gedragen lijkt te worden door de namaakzuilen. Aan de zijkant van het poortgebouw bevinden zich ramen. Eelco vindt het geweldig, vindt het zorgvuldig en smaakvol uitgevoerd en bedenkt dat het gebouw als een mooi statig huis bewoond zou kunnen worden. Het rechterhek staat halfopen, Eelco duwt het verder open en ze lopen onder de hoge poortopening het kerkhof op. Wie zou nou hier niet begraven willen liggen, gaat er door Eelco heen en inwendig lacht hij om deze gedachte. De rust doet weldadig aan en wordt op een prettige, bijna natuurlijk aanvoelende manier, geaccentueerd door het knerpen van het grind onder hun voetstappen en door het vage geluid uit het stadje. Dood en leven, stilte en geluid in eeuwigheid verbonden bedenkt Eelco in een filosofische oprisping. Dan volgt een oogstrelende aanblik. Een enorme beuk te midden van oude, licht vergane, soms scheefgezakte grafzerken. De voet van de boom is zeker drie meter in omtrek. De verdikte voet van de boom lijkt speels gebeeldhouwd en door brede met mos bedekte reuzentenen verankerd in de bodem. Boven deze voet verheft zich statig de brede stam. En om de schepping te voltooien eindigt de stam in een wijd uitlopende kroon. De zon breekt door en bedekt de takken met een zacht rode tint…
Over de roman
Wouter ter Braake schreef deze roman over het leven van Annigje Opdevelde. Een roman die een fictieve werkelijkheid schetst, maar ook een op feiten gebaseerde fictie. Bepaalde gebeurtenissen zijn ‘echt gebeurd’. Soms ook vult de auteur mogelijkheden literair in.
Annigje Opdevelde is te koop via elke boekwinkel of rechtstreeks via de uitgever: https://uitgeverijvanwarven.nl/product/annigje-opdevelde/