Recensie van Agnes Holvast (vooraan, tweede van links/naast Lenie van Schie)
25 juni 2022
Dichter bij de ziel,
Poëtische mijmeringen
Wouter ter Braake
Spiritualiteit is een vaag begrip.
Net als God een vaag begrip is.
Je kunt er zeg maar alle kanten mee op.
Ik ben in de loop van de jaren, pakweg de laatste 36 jaar, want zo lang ben ik ‘op het spirituele pad’, voorzichtig geworden met dat woord. Want het is zo vaak misbruikt. Het wordt misbruikt om niet te hoeven voelen. Het wordt misbruikt om dat wat is te ontstijgen. Het wordt gebruikt om verantwoordelijkheid te ontlopen. Het wordt gebruikt om zichzelf beter voor te doen. Dat laatste natuurlijk vooral door de mensen ‘in posities’: priesters, sjamanen, goeroe’s of hen die zichzelf niet zo willen noemen uit valse bescheidenheid, en die liever het woord spiritueel leraar gebruiken.
Ik heb van deze laatsten een grondige afkeer gekregen. De term die bij hen past is ‘spiritueel ego’, en dat ego is opgepoetst en verraderlijker dan het ‘gewone alledaagse’ ego om het zo maar eens te stellen.
Daarom ben ik altijd beducht en op mijn hoede als ik een spiritueel leraar ontmoet.
Of een spiritueel schrijver, dan wel zijn boek onder ogen krijg.
Ik heb eerst tijd nodig om te smelten. Laat mij eerst maar eens zien hoe authentiek dit is.
Nu had ik al Wouter ter Braake’s eerste boek gelezen: ‘Waar een wil is, is een omweg. Een ziel op zoek naar zin’. Wij ruilden onze boeken, ik mijn tweede boek (De Kosmische Moeder) met zijn eerste boek. We hadden elkaar toen nog niet ontmoet.
Wouter’s eerste boek is een autobiografie. Wouter vertelt hierin over zijn moeilijke leven, maar ook over zijn kracht, en dan met name de kracht van zijn ziel om dit niet alleen te overleven, maar uit deze moeilijkheden op te staan in de volle onschuld die wij in wezen zijn. Ik las het boek in één ruk uit.
Wounded healer
Nu nodigde Wouter mij uit om bij de boekpresentatie aanwezig te zijn van zijn tweede boek. Een filosofie en dichtbundel geheten ‘Dichter bij de ziel, poëtische mijmeringen’.
Hier ontmoette ik Wouter voor het eerst in levende lijve. Het was een prachtige presentatie, en wat me vooral raakte was het aanvoelen van Wouter als de ‘wounded healer’. Vincent Duindam schreef deze mooie term ook in zijn voorwoord van het boek. De broer van Vincent op zijn beurt verzorgde de muzikale omlijsting van de middag, en ook zijn muziek kwam uit deze bron. De bron van de gebeukte en opgestane ziel. Ook ik herken mijzelf in deze omschrijving, vandaar dat het me intens raakte.
Gisteravond ging ik meteen aan het lezen. En al mijn afweer die ik zo sterk kan voelen naar alles wat spiritueel pretendeert te zijn, brokkelde heel snel af.
Wat me opvalt aan de eenvoudige maar prachtige gedichten, is hoe inclusief ze zijn.
Hier spreekt een mens dat zichzelf en het leven in al zijn gebrokenheid ten volle omarmd heeft! Hier spreekt een mens die door diepe strijd ‘de vrede die alle vrede te boven gaat’ gevonden heeft. Niet omdat hij geheeld is in de zin van dat de wonden verdwenen zijn. Maar geheeld in de zin dat ook de wonden er zijn mogen.
Laat ik wat ik probeer te zeggen illustreren met een van zijn gedichten:
Jij met jouw vurige ogen
Jij komt bij mij binnen
Raak ik buiten zinnen?
Is het nu te laat
Jou nog te bedwingen
Vóór jij groeit tot haat?
Ik bied jou een zetel
In het centrum van mijn hart
Observeer jou wezen
En zie ten leste smart
En op een rustige adem
Welt een eerste traan
Laat ik boosheid minderen
Laat ik woede gaan.
Diep onder het lijden dat nu eenmaal bij het menszijn hoort, en wat ook Wouter sterk gekend heeft, ligt een onvoorwaardelijke liefde die alles omarmt.
Wouter laat zich in dit boekje van 80 pagina’s zien als een spiritueel leraar zonder boven je te gaan staan, zonder zich ‘al klaar’ of ‘verlicht’ te achten. Hij is een mens die weet dat de weg altijd doorgaat. Hij heeft dan misschien zijn ‘wende’ gehad, het maakt hem nog geen goeroe. Wouter blijft zo dicht bij zichzelf dat hij naast je gaat staan. Alsof hij geruststellend zegt: ‘We zijn allen mens. Alles is goed’. Of beter uitgedrukt in zijn laatste gedicht:
Niets dat je moet
Wandel vrij de wereld in.
Lees en zing en maak gedichten
Over liefde, vergezichten.
Laat jouw angst geen leidsman zijn.
Wees gezegend, dankbaar, blij,
Wees sociaal maar blijf ook vrij
Zet op levensvreugd haar kroon
Liefde opent vele deuren
Laat geduld jouw mindset kleuren
Alles is zoals het is,
Gisteren, morgen, al is goed
Er is niets, niets dat je moet.
Wouter voelt die diepere levensstroom aan. Die diepe levensstroom die zachtheid is, geduld, tederheid en liefde. Ik kan het boekje van harte aanbevelen.
Agnes Holvast, auteur van Leven met de Beminde (2011 Ten Have) en De Kosmische Moeder, gesprekken met de Bron (2020, Uitgeverij Van Warven).
About Author
